بررسی نتایج درمان سنگ حالب به روش سنگ شکنی از طریق داخل حالب(tul) در مرکز آموزشی و درمانی شهید هاشمی نژاد

روش سنگ شکنی داخل حالب tul ( trans ureteral lithotripsy ) روشی جدید در ایران محسوب شده و در چند سال اخیر مورد استفاده قرار گرفته است. هدف از این تحقیق بررسی نتایج درمانی این روش طی سال اول راه اندازی بخش اندویورلوژی در بیمارستان شهید هاشمــی نژاد بــوده است. در این مطالعه تجربی بالینی( clinical trial )، بیمارانی که از شهریور ماه 1379 تا شهریور 1380 در بیمارستان شهید هاشمی نژاد تحت tul قرار گرفته بودند، از نظر نتایج، میزان موفقیت وعوارض و نیز مشخصات سنگ و رابطه آن با موفقیت و عوارض بررسی شدند. بدین منظور پرسش نامه ای تهیه شد که حاوی اطلاعاتی در مورد بیماران قبل، حین و تا 3 ماه پس از درمان بود سپس با بررسی پرسش نامه ها، نتایج درمان و عوارض ناشی از آن، در گروه های مختلف بیماران مورد مطالعه قرار گرفت. از بین حدود 270 بیمار، 100 بیمار که به مدت 3 ماه پس از عمل پیگیری شده بودند وارد مطالعه گردیدنــد. 75 نفــر از بیماران مرد و 25 نفر زن بودند(نسبت 3 به 1) و میانگین سنی آن ها 4/3 ± 6/41 سال و بیش ترین شیوع سنی در 50-30 سالگی و کم ترین میزان شیوع در سن زیر 20 سال (5%) مشاهده شد. tul در 94 بیمار با موفقیت انجام شد و سنگی باقی نماند. در 4 بیمار تمام یا قسمتی از سنگ باقی ماند که علت آن مهاجرت سنگ به داخل کلیه بوده است و تمام آن ها سنگ های حالب فوقانی بودند. در 2 مورد به علت سوراخ شدن حالب، tul منجر به جراحی باز شد که در 1 مورد پارگی قبل از انجام tul و به دنبال سعی در انجام رتروگرادپیلوگرافی و گذاشتن کاتتر حالبی رخ داده بود. در سایر موارد tul به طور کامل موفقیت آمیز بود(94%). عوارض پس از عمل اغلب خفیف و شامل درد پهلو(23%)، تب(12%) و هماچوری(9%) بود که این عوارض با درمان دارویی به راحتی درمان شدند. بررسی tul در 3 ماه پس از جراحی، شایع ترین عارضه را باقی ماندن ناقص یا کامل هیدرونفروز در 8% موارد نشان داد که در 4% موارد به علت آن باقی ماندن سنگ، در 3% به دلیل باقی ماندن هیدرونفروز( memory ) از قبل و در 1% موارد به علت تنگی احتمالی بود(چون هیدرونفروز نسبت به قبل تشدید یافته بود). استفاده از tul برای سنگ های حالب تحتانی و میانی روش ایده آل و انتخابی و برای سنگ های حالب فوقانی روش جای گزین پس از eswl (سنگ شکنی برون اندامی) محسوب می شود که عوارض کم و نتایج قابل قبول دارد.